Bezpieczna przystań w czasach niepewności
Dziś Litwa przede wszystkim cenni wolność, demokrację, praworządność i prawa człowieka. Jako pierwszy kraj, który wyrwał się ze Związku Radzieckiego, Litwa widzi swoją misję w obronie tych wartości w naszej części świata i poza nią.
Podczas swojej niedawnej wizyty na Litwie sekretarz stanu USA Anthony Blinken zwrócił uwagę na determinację Litwy, by promować wolność i demokrację: „Przywiązanie Litwy do wolności było widoczne na Szczycie na rzecz Demokracji, który prezydent Biden zwołał pod koniec ubiegłego roku, na którym Wilno zobowiązało się do rozszerzenia swoich wysiłków wspieranie i zapewnianie schronienia działaczom prodemokratycznym z Białorusi i Rosji, promowanie międzynarodowych środków odpowiedzialności za naruszenia praw człowieka, zwiększenie poparcia dla wolności mediów i bezpieczeństwa dziennikarzy”.
Brutalna i niesprowokowana wojna Rosji z Ukrainą tylko wzmocniła tę bezkompromisową pozycję. Zjednoczona z odważnym narodem Ukrainy, Litwa nadal jest bezpiecznym miejscem do życia, inwestycji, pracy i podróżowania.
Zwykli ludzie otworzyli swoje domy i serca dla uchodźców wojennych z Ukrainy, podczas gdy organizacje charytatywne, organizacje pozarządowe, firmy i prywatne inicjatywy pracują dzień i noc, aby zapewnić osobom uciekającym przed wojną bezpieczeństwo i wygodę. Większość procedur dotyczących życia i pracy na Litwie została dla Ukraińców uproszczona. Aby wjechać na Litwę, nie muszą posiadać dokumentów podróży, ubezpieczenia zdrowotnego i innych dokumentów, a mogą rozpocząć pracę bez zezwolenia. Do tej pory zatrudnienie na Litwie znalazło blisko 5 tys. ukraińskich uchodźców.
„Jestem dumna, że jesteśmy świadkami bezprecedensowej jedności wśród Europejskich demokracji. Jestem również dumna, że nasze wsparcie dla Ukrainy i reakcja na Rosję są niespotykane, szybsze niż kiedykolwiek. I więcej inwestujemy we własne bezpieczeństwo, ponieważ zdajemy sobie sprawę, że neutralność jest równoznaczna z oszukiwaniem samego siebie” – napisała w swoim artykule dla „The Economist” premier Litwy Ingrida Šimonytė.
Dziś, 32 lata po odzyskaniu niepodległości, Litwa jest silniejsza i bardziej prężna niż kiedykolwiek wcześniej. Jako pełnoprawny członek globalnej społeczności, jesteśmy tutaj, aby wspierać podobnie myślące narody, bronić wartości demokracji i wolności oraz współtworzyć lepsze jutro.
Bezpieczeństwo lotnicze i lądowe
Przed wstąpieniem do NATO w 2004-ym, od 1994 roku Litwa aktywnie uczestniczyła w operacjach międzynarodowych i natowskich. Obecnie w kraju tym znajduje się Batalion Wzmocnionej Wysuniętej Obecności NATO, obecnie dowodzony przez Niemcy. W jednostce rotacyjnie służyło już ponad 15.000 sojuszniczych żołnierzy z dziewięciu krajów NATO.
Tymczasem litewskie niebo jest chronione przez misję „NATO Baltic Air Policing”. Polega na ciągłej obecności – 24 godziny na dobę, 365 dni w roku – samolotów myśliwskich i załóg gotowych do szybkiego reagowania na możliwe naruszenia przestrzeni powietrznej. Uczestnicząc w operacjach NATO od 1996 roku, Litwa wzięła udział w 11 sojuszniczych misjach szkoleniowych, pokojowych, humanitarnych i wojskowych, m.in. w Afganistanie, Kosowie i Iraku.
Od pierwszych dni członkostwa Litwa odgrywała znaczącą rolę w strategii odstraszania NATO. Kraj systematycznie zwiększa w tym roku wydatki na obronę do 2,52% PKB. To prawie dwukrotnie więcej niż średnio wydawane przez kraje UE-27 na obronę. W 2023 r. Litwa będzie gospodarzem szczytu NATO – znaku solidarności sojuszniczych narodów i symbolu wkładu Litwy w bezpieczeństwo regionalne.